SAĞLIKLI KALP ATIŞI İÇİN SAĞLIKLI KAN BASINCI
Yüksek tansiyon en sık görülen kronik hastalıklardan biridir ve küresel bir halk sağlığı sorunudur. Yüksek tansiyon kalp ve damar hastalıkları, inme, böbrek hastalığı, erken ölüm gibi durumlarla ilişkilidir. Dünyada on kişiden yaklaşık 3’ünün tansiyonunun yüksek olduğu bilinmektedir. Hastaların %50’si durumlarından tamamen habersizdir. Haberdar olanların bir kısmı ise herhangi bir şey yapmamaktadırlar. Yüksek tansiyon önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olup mutlaka hekim tarafından takip edilmelidir.
Yüksek tansiyon, uzun süre belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar vermesi nedeniyle “sessiz düşman” olarak da anılmaktadır. Kan basıncının yüksek olduğunun belirlenebilmesi için belli aralıklarla ölçtürülmesi gereklidir. En belirgin yüksek tansiyon belirtileri;
- Baş ağrısı,
- Halsizlik, yorgunluk,
- Nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı
- Burun kanaması,
- Görmede bozukluk
- Kulaklarda çınlama,
- Yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma,
- Bazen çok sık idrara çıkma,
- Gece uykudan uyanıp idrar yapma
- Bacaklarda şişlik olabilir.
Yüksek tansiyonu olan bireylerde ilaç tedavisinin uygulanması kan basıncı kontrolü için tek başına yeterli olmamakta, başarılı bir sonuç için mutlaka sağlıklı yaşam davranışlarının geliştirmesi gerekmektedir. Yüksek tansiyonlu bireyler;
- Sağlıklı beslenmeli,
- Fazla kilolu/obez ise kilo vermeli,
- Fizik aktiviteleri düzenli yapmalı
- Tuz kullanımını azaltmalı,
- Düzenli muayene ve tetkiklerle hastalığın takibine önem vermeli,
- İlaçlarını önerilen dozda ve sürede, aksatmadan kullanmalı
- Tansiyon düzenli izlemeli/ izlenmesini sağlamalıdır.
Yüksek tansiyonu olan bireylerde tuz kısıtlanması oldukça önemlidir. Dünya Sağlık Örgütü günlük kişi başı tuz tüketimini 5 gramın altında önermektedir. Bakanlığımız tarafından da Tuz Azaltma Programı uygulanmakta “daha az ama iyotlu tuz” kullanımı için çalışmalar yapılmaktadır.
Bakanlığımızca, erken tanının önemini vurgulamak ve tansiyonu yüksek bireylerde meydana gelebilecek olumsuz sonuçları azaltmaya yönelik olarak, toplum bilincini arttırmak amacıyla her yıl 17 Mayıs Günü ve haftasında çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Bu yıl Dünya Hipertansiyon Günü teması “Hipertansiyon konusunda toplumun farkındalığını arttırmak ve tüm ülke vatandaşlarını tansiyonunun farkında olmaya ve kontrol etmeye teşvik etmek” olarak belirlenmiştir. Bu vesileyle; yüksek tansiyondan korunmak için toplumdaki bireylerin; sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite ve özellikle tuzun azaltılması konularında bilgi sahibi olmalarını sağlamak amaçlanmaktadır.
Uzm. Dr. Ertuğrul GÜNER
İl Sağlık Müdürü